Co grozi za przestępstwo skarbowe?

Co grozi za przestępstwo skarbowe?

Przestępstwa i wykroczenia skarbowe uregulowane zostały w Kodeksie karnym skarbowym. Jest to charakterystyczna grupa czynów zabronionych, które można w uproszczeniu opisać jako godzące w interesy finansowe Skarbu Państwa. Cecha ta odróżnia przestępstwa skarbowe od czynów opisanych w Kodeksie karnym.

Główny przedmiot zainteresowania Kodeksu karnego skarbowego – ochrona pieniędzy należnych podmiotom publicznym, widoczna jest w całej filozofii tego aktu, uwidaczniając ją najbardziej w przyjętym systemie kar. O ile Kodeks karny kładzie główny akcent na funkcję sankcyjną (odpłatę za popełnione przestępstwo) oraz prewencyjną (odstraszenie potencjalnych sprawców od popełnienia czynu zabronionego), to Kodeks karny skarbowy skupia się przede wszystkim na zmuszeniu sprawców przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych do zapłaty należnej kwoty (np. podatku, cła). Kara stanowi tutaj niejako element dodatkowy i ma przede wszystkim wymiar pieniężny (grzywna), rzadziej sprowadzający się do izolacji sprawcy (kara pozbawienia wolności). W Kodeksie karnym górna granica kary pozbawienia wolności to kara dożywotniego pozbawienia wolności (w odniesieniu do szczególnego rodzaju przestępstw), lecz w odniesieniu do tzw. przestępstw gospodarczych jest ona niemal równie wysoka i może sięgać nawet 25 lat pozbawienia wolności (np. 277a par. 1 Kodeksu karnego).

Sytuacja ta przedstawia się inaczej, gdy chodzi o przestępstwa skarbowe. Jaka kara grozi zatem sprawcom przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych ? Najwyższym możliwym wymiar pozbawienia wolności wynosi 5 lat, lecz w pewnych okolicznościach może on wynieść 10 lat. Jednak sprawca przestępstwa skarbowego musi liczyć z możliwością orzeczenia wobec niego wysokiej grzywny, która może wynieść nawet kilkaset milionów złotych. Oczywiście kara w takim wymiarze orzeczona może być tylko wobec sprawców najpoważniejszych przestępstw skarbowych.

Odmiennie wygląda również odpowiedzialność za wykroczenia skarbowe. O ile w Kodeksie wykroczeń (regulującym powszechne wykroczenia), górna granica grzywny to 5.000 zł, to w przypadku wykroczeń skarbowych obwiniony może być ukarany grzywną sięgającą nawet 40.000 zł.

Jakie konkretnie zachowania stanowić mogą wykroczenia i przestępstwa skarbowe. Przykłady takich czynów opisane są w części szczególnej Kodeksu karnego skarbowego. Zwrócić uwagę można np. na wykroczenie skarbowe w art. 57 par. 1 Kodeksu karnego skarbowego, które wskazuje, że odpowiedzialności podlega osoba uporczywie nie wpłacająca w terminie należnego podatku.

Okres karalności jest kolejną cechą wyróżniającą przestępstwa skarbowe. Przedawnienie tych czynów zależne jest w niektórych wypadkach od przedawnienia należności publicznoprawnej. Jeżeli zatem nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego, to ustała również karalność przestępstwa skarbowego, o ile czyn ten wiązał się z uszczupleniem lub narażeniem na uszczuplenie należności publicznoprawnej.

Specyfika regulacji Kodeksu karnego skarbowego i opisanych w nich przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych wymaga specjalistycznej wiedzy nie tylko z zakresu prawa podatkowego, ale również związanej z prawem podatkowym. Uchybienie obowiązkom uregulowanym w prawie podatkowym może spowodować pociągnięcie do odpowiedzialności karnej. Czasami niewłaściwe podjęte działania w procesie karnym mogą rzutować na odpowiedzialność podatkową. Należy zatem umiejętnie zaplanować swoje działania, by w przyszłości uniknąć poważniejszych problemów.