Pn-Pt 10:00 - 16:00 
Czy składki na ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej członków zarządu lub księgowych mogą stanowić koszty uzyskania przychodu? Naczelny Sąd Administracyjny odpowiedział na to pytanie jednoznacznie: nie. Wbrew oczekiwaniom przedsiębiorców, takie wydatki są uznawane za ponoszone w interesie prywatnym osób ubezpieczonych, a nie spółki.
Doradca podatkowy Katowice: polisa OC członka zarządu to nie koszt firmy
W sprawie rozpatrywanej przez NSA chodziło o producenta papieru i tektury, który wykupił polisy OC dla członków zarządu oraz pracowników odpowiedzialnych za księgowość i kadry. Spółka twierdziła, że działa racjonalnie – chroni swoje źródło przychodów i minimalizuje ryzyko finansowe. Liczyła na to, że składki będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Jednak fiskus – a za nim sądy obu instancji – uznał, że ubezpieczenie OC w tym przypadku chroni interesy osób fizycznych, a nie samej spółki. Oznacza to, że nie spełnia warunku związku z uzyskiwanymi przychodami.
Optymalizacja podatkowa Katowice – co wyłącza możliwość zaliczenia wydatku do kosztów?
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o CIT, nie stanowią kosztu składki na ubezpieczenia pracowników, jeżeli:
- świadczenie nie przysługuje pracodawcy,
- składki nie dotyczą ubezpieczeń wskazanych w załączniku do ustawy o działalności ubezpieczeniowej (np. ubezpieczenia na życie, wypadkowe, chorobowe).
Ponadto, art. 16 ust. 1 pkt 38a wyklucza możliwość uznania za koszt składek opłaconych za członków organów nadzorczych. To oznacza, że nawet jeśli ubezpieczenie ma pośredni związek z działalnością gospodarczą, to optymalizacja podatkowa Katowice nie może obejmować takich polis.
Adwokat Katowice: interes ubezpieczonego to nie interes spółki
NSA zwrócił uwagę, że ubezpieczenia OC wykupywane przez spółkę obejmowały konkretne osoby fizyczne – członków zarządu oraz pracowników. To one były beneficjentami ochrony ubezpieczeniowej, nie spółka. Sam fakt, że firma może być solidarnie odpowiedzialna za ich błędy, nie oznacza jeszcze, że przejmuje ich ryzyko cywilnoprawne. Z perspektywy adwokata Katowice, oznacza to konieczność rozróżnienia interesu podmiotu ubezpieczającego od interesu osób objętych polisą.
Audyt podatkowy: jak ograniczyć ryzyko zakwestionowania kosztów?
Zgodnie z orzeczeniem NSA (II FSK 1402/22), wydatki na OC zarządu i pracowników księgowości nie mają bezpośredniego związku z przychodami spółki i nie są ponoszone w jej interesie. Dla zespołów odpowiedzialnych za audyt podatkowy to sygnał, że należy przeanalizować istniejące umowy ubezpieczenia i ewentualnie zrezygnować z ich ujmowania w kosztach podatkowych. W przeciwnym razie – podczas postępowań podatkowych – urząd może je zakwestionować.
Prawnik Katowice: czy są wyjątki?
Wyjątkiem są składki, które spełniają kryteria ubezpieczeń dopuszczonych ustawą – np. grupowe ubezpieczenia na życie czy zdrowotne. W takich przypadkach prawnik Katowice może pomóc w odpowiednim skonstruowaniu dokumentacji oraz wykazaniu związku z działalnością gospodarczą.
Postępowanie podatkowe a interpretacje podatkowe – kiedy warto działać z wyprzedzeniem?
Wątpliwości co do kwalifikacji wydatków jako kosztów podatkowych najlepiej rozwiać jeszcze przed kontrolą. Wystąpienie o interpretację podatkową może zabezpieczyć interesy spółki. Zwłaszcza przy nowym członku zarządu lub planowanym zakupie polisy OC warto wcześniej skonsultować się z doradcą, który przeanalizuje ryzyko i pomoże przygotować dokumentację.
Podsumowanie:
NSA potwierdził, że ubezpieczenie OC członków zarządu i księgowych nie stanowi kosztu uzyskania przychodu dla spółki. Firmy powinny zweryfikować swoją praktykę księgową i – w razie potrzeby – zaktualizować zasady rozliczeń. Interpretacja podatkowa może być kluczowym elementem strategii zabezpieczającej przed negatywnymi skutkami postępowania podatkowego.
