Ulga termomodernizacyjna – faktura pro forma może nie wystarczyć

Czas czytania: 5 min

ulga

Kluczowe zasady dokumentowania ulgi termomodernizacyjnej

Ulga termomodernizacyjna to atrakcyjny mechanizm wsparcia ekologicznych modernizacji, jednak jak pokazuje najnowsze orzecznictwo, niewłaściwe udokumentowanie poniesionych wydatków może skutkować utratą prawa do odliczenia.

Nasi doradcy podatkowi w Katowicach analizują najnowszy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, który jasno określa wymogi dokumentacyjne dla tej popularnej ulgi.

Studium przypadku: Kosztowna lekcja dla podatników

Sprawa dotyczy małżeństwa, które przeprowadziło modernizację energetyczną swojego domu jednorodzinnego. Początkowo w zeznaniu PIT-37 za 2021 rok wykazali odliczenie w wysokości 6,7 tys. zł, co przełożyło się na zwrot podatku przekraczający 2 tys. zł. Urząd skarbowy zaakceptował wówczas rozliczenie bez zastrzeżeń.

Problem pojawił się, gdy w 2023 roku podatnicy złożyli korektę deklaracji, zwiększając kwotę odliczenia do ponad 21 tys. zł. Podstawą korekty był wcześniejszy wyrok WSA, który – jak interpretowali podatnicy – dawał możliwość odliczenia ulgi na podstawie faktury zaliczkowej.

Fiskus weryfikuje dokumenty

Urząd skarbowy zażądał przedstawienia dokumentów potwierdzających poniesione wydatki. Podatnicy przedłożyli standardową fakturę VAT oraz dokument określony jako „faktura pro forma”. I tu pojawił się problem.

Jak wyjaśniają specjaliści z zakresu optymalizacji podatkowej w Katowicach, urząd nie zakwestionował faktu wykonania prac termomodernizacyjnych ani wpłacenia zaliczki. Problemem okazał się charakter dokumentu potwierdzającego wydatek.

Szczególne okoliczności sprawy związane były ze śmiercią wykonawcy pod koniec grudnia 2021 roku, który nie zdążył wystawić standardowej faktury VAT mimo wykonania prac i otrzymania zapłaty.

Stanowisko organów podatkowych

Organy podatkowe stanęły na stanowisku, że art. 26h ustawy o PIT jednoznacznie wskazuje, jakie dokumenty uprawniają do odliczenia. Według fiskusa musi to być wyłącznie faktura VAT wystawiona przez podatnika VAT niekorzystającego ze zwolnienia.

Jak zauważa nasz adwokat z Katowic specjalizujący się w prawie podatkowym, organy skarbowe rozróżniły w tej sprawie fakturę zaliczkową od faktury pro forma, podkreślając, że ta druga nie jest dokumentem księgowym w rozumieniu przepisów o VAT.

Rozstrzygnięcie sądu

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach przychylił się do stanowiska fiskusa, uznając że:

  1. „Faktura pro forma” pełni wyłącznie funkcję informacyjną
  2. Jest jedynie zapowiedzią wystawienia właściwej faktury VAT
  3. Nie stanowi dowodu księgowego ani potwierdzenia zawarcia transakcji
  4. Nie spełnia wymogów ustawowych dla dokumentów uprawniających do ulgi termomodernizacyjnej

Co istotne, sąd podkreślił, że nawet obiektywne okoliczności uniemożliwiające uzyskanie właściwej faktury (w tym przypadku śmierć wykonawcy) nie zmieniają wymogów formalnych określonych w przepisach.

Konsekwencje dla podatników

Jak wynika z audytów podatkowych przeprowadzanych przez naszą kancelarię, nieuwaga w kwestii dokumentowania wydatków może niweczyć starania o skorzystanie z ulg podatkowych.

W omawianej sprawie konsekwencje były dotkliwe – podatnicy utracili możliwość odliczenia znaczącej kwoty, co przełożyło się na utratę potencjalnego zwrotu podatku w wysokości około 7 tys. zł.

Praktyczne wskazówki

Nasi eksperci zajmujący się postępowaniami podatkowymi zalecają:

  • Upewnienie się, że otrzymywane dokumenty spełniają wymogi formalne faktury VAT
  • Niezwłoczne egzekwowanie od wykonawców właściwych dokumentów
  • W przypadku faktur zaliczkowych – dopilnowanie uzyskania finalnej faktury rozliczeniowej
  • Konsultację z doradcą podatkowym przed złożeniem korekty deklaracji zwiększającej odliczenia

Różnica między fakturą pro forma a fakturą zaliczkową

Jak wyjaśnia nasz prawnik z Katowic:

Faktura pro forma:

  • Nie jest dokumentem księgowym
  • Pełni funkcję informacyjną lub ofertową
  • Nie dokumentuje dokonania sprzedaży ani otrzymania zapłaty
  • Nie uprawnia do odliczenia VAT ani zastosowania ulg podatkowych

Faktura zaliczkowa:

  • Jest pełnoprawnym dokumentem księgowym
  • Dokumentuje wpłatę zaliczki
  • Uprawnia do odliczenia podatku VAT (w części dotyczącej zapłaconej zaliczki)
  • Może stanowić podstawę do zastosowania niektórych ulg podatkowych

Znaczenie interpretacji podatkowych

Warto podkreślić, że sąd w omawianej sprawie zwrócił uwagę na istotną różnicę między postępowaniem interpretacyjnym a wymiarem podatku. Specjaliści od interpretacji podatkowych z naszej kancelarii podkreślają, że korzystna interpretacja czy nawet wyrok w sprawie interpretacji nie zawsze muszą przekładać się na wynik konkretnej sprawy podatkowej.

Podsumowanie

Chociaż ulga termomodernizacyjna stanowi atrakcyjny instrument wsparcia ekologicznych inwestycji, jej skuteczne wykorzystanie wymaga przestrzegania ścisłych wymogów formalnych. Nasi doradcy podatkowi z Katowicrekomendują konsultację przed rozpoczęciem inwestycji, aby uniknąć kosztownych niespodzianek.

W przypadku pytań dotyczących ulgi termomodernizacyjnej lub innych aspektów doradztwa podatkowego w Katowicach, zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.


author avatar
Sławomir Śliwowski